Pensjonat Sanato został wybudowany w 1929 r. przez Irenę z Foltańskich Budzyńską i jej męża dr Eugeniusza Budzyńskiego.
Pensjonat Sanato został wybudowany w 1929 r. przez Irenę z Foltańskich Budzyńską, absolwentkę wydziału filozofii Uniwersytetu Warszawskiego i jej męża dr Eugeniusza Budzyńskiego, absolwenta Uniwersytetu Jurajskiego w Dorpacie i Uniwersytetu Warszawskiego, naczelnego lekarza uzdrowiskowego w Busku Zdroju. Budynek zaprojektował architekt warszawski, Bruno Zborowski. Powstał jako jeden z najbardziej nowoczesnych obiektów w Busku.
Wysoki standard i niepowtarzalna atmosfera, jaką stworzyli małżonkowie Budzyńscy, ściągała do pensjonatu wielu bardzo sławnych ludzi z dziedziny teatru, filmu i polityki. Okres między wojenny to okres świetności Sanato. Po wybuchu wojny dr Eugeniusz Budzyński zgłosił się do wojska i został komendantem szpitala polowego pod Lwowem. Tam dostał się do niewoli sowieckiej, więziony w Kozielsku został zamordowany w Katyniu.
Irena Budzyńska w czasie okupacji prowadziła pensjonat, jednocześnie angażując się w prace podziemia niepodległościowego. W Sanato przechowywano ludzi poszukiwanych przez Gestapo, ukrywano Żydów( za co po wojnie dziękował Historyczny Instytut Żydowski). Przechowywano broń, prowadzono tajne nauczanie i kursy sanitarne.
W czerwcu 1943 r. przygotowana była kwatera dla generała Grota Roweckiego niestety aresztowany w Warszawie nie przyjechał do Buska.
Jeszcze przez pięć lat od zakończenia wojny Irena Budzyńska prowadziła swój pensjonat ale i w tym okresie udzielała pomocy ludziom prześladowanym przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego przechowując ich i pomagając w różny sposób. Przebywał w Pensjonacie Sanato jeden z szesnastu przedstawicieli Polskiego Państwa Podziemnego- F. Urbański wraz z rodziną.
Niestety po kilku dniach został on zmuszony przez UB do powrotu do Warszawy. 17 listopada 1950 r. uzbrojeni funkcjonariusze UB siłą wyrzucają właścicielkę i jej siostrę z budynku , który wraz z całym wyposażeniem zaplombowano a następnie jako pustostan przydzielono UB-MSW na sanatorium.
W 1990 r. spadkobierca Ireny Budzyńskiej wystąpił o zwrot zrabowanego pensjonatu i po pięciu latach różnych procesów Budynek Sanato został odzyskany, ale całkowicie zdewastowany. Po odzyskaniu właściciel przystąpił do remontów. Pierwszych gości Sanato przyjęło 17 listopada 1996r.